کتاب "دروغسنجی (با استفاده از مولفه های فیزیولوژیک)" تالیف دکتر جواد جلوانی، به بررسی انواع روش های دروغسنجی پرداخته است.

بخشی از کتاب را با هم بخوانیم:

از زمان آغاز تاریخ، انسان همواره به دنبال حقیقت و یافتن دروغ به نحو مختلف بوده است؛ اما در یک صد سال گذشته با پیشرفت و سازماندهی بیشتر علوم، و پیشرفت ابزار و تجهیزات، دانشمندان توانسته اند با روشهای نوین به مطالعه و تحقیق در این موضوع همّت گمارند و هم اکنون روش‌های متعددی جهت این امر معرفی شده است که به عنوان محصول تجاری، در بسیاری از کشورهای دنیا به مرحله تولید رسیده است. در کشور عزیزمان ایران نیز در دو دهه اخیر پژوهش بر روش‌ها و ابزارهای دروغسنجی توجه بیشتری را به خود جلب کرده است.
در ادبیات درو غسنجی، به هر مؤلفه فیزیولوژیک در بدن که به نحوی مرتبط با حالت دروغگویی باشد و از روی تغییرات آن بتوان به صداقت گفته های یک فرد پی برد، یک اثر پینوکیو ( Pinocchio Effect) گفته می‌شود. این پارامترها را می‌توان به سه دسته کلی تقسیم‌بندی کرد؛
دسته اول که از قدمت و کاربرد بیشتری، تاکنون، برخوردار بوده اند روشهای کلاسیک نام دارند که در آنها فشار خون و نرخ ضربان قلب، نرخ تنفس و پاسخ گالوانیک پوست GSR (بررسی می‌شوند. این رو شها را از این به بعد با عنوان «پلی‌گرافی» به کار می‌بریم که به معنی ثبت همزمان چند مؤلفه زیستی با هدف دروغسنجی است. دسته دوم انواع روش‌های دروغسنجی مغزی هستند که به دو نوع روش‌های مبتنی بر تصویربرداری مغزی (fMRI, PET و …) و روش های مبتنی بر سیگنالهای مغزی ( EEG ,ERP و …) تقسیم می‌شوند.
دسته سوم رو شهای جایگزین (Alternative Methods) نام دارند که می‌توان به روش‌های استرس کلامی، اندازه گیری قطر مردمک چشم، بررسی حرکات پرشی چشم، بررسی الگوی
پلک زدن، تصویربرداری حرارتی و... اشاره کرد.
در گروه اول و سوم از پارامترهای وابسته به استرس استفاده می‌کنیم که در هنگام دروغگویی ظاهر شده و موجب تغییراتی در مؤلفه های زیستی می‌شود، در حالی که در گروه دوم، یعنی دروغسنجی مغزی، از جنبه های شناختی فعالیت مغز، که به یکی از جذابترین زمینه های تحقیقاتی در سال‌های اخیر تبدیل شده است، بهره می گیریم.

نمایش بیشتر