منابع مقاله:
یکی از بحثهای مربوط به بهشت و دوزخ، مسأله وجود کنونی آنها است و از زمانهای دیرینه، این مسأله مطرح شده است این بحث در حالی که جنبه کلامی و عقیدتی دارد، بحث تفسیری و قرآنی نیز هست، یعنی به این مسأله، هم از دریچه دلائل عقلی می توان نگریست و هم از دریچه تفسیری، و با مراجعه به کتب کلامی روشن می شود که اکثریت دانشمندان اسلامی وجود کنونی آن را پذیرفته و معتقدند که هر دو، هم اکنون آفریده شده اند.
محدث و متکلم عالیقدر «شیخ صدوق» در این باره می گوید: اعتقاد ما درباره بهشت و دوزخ این است که آن دو آفریده شده اند و پیامبر (ص) به هنگام معراج وارد بهشت شد و دوزخ را نیز مشاهده نمود. (1)
شیخ بزرگوار مرحوم «مفید» در «اوائل المقالات» به نقل اقوال پرداخته و چنین می گوید :
در قاموس خلقت ، سنت الهی بر این قرار گرفته که انسانها در برابر کارهای خوب و اندیشه های مثبت ( عمل صالح ) ، شاد شده و بهره ای از لذت معنوی ببرند و گامی به کمال روحانی نزدیک شوند . و در عوض ، در قبال اعمال بد و رفتارهای ناشایست ( گناه ) ، دچار حزن و اندوه گشته و یک توقف و شاید هم انحراف از مسیر تکامل معنوی و از دست دادن التذاذ روحانی را تجربه کرده و سپس با توجه و توبه ، خود را به مسیر اصلی و صراط مستقیم باز گردانند .